انتقال مالکیت در نظام حقوقی ایران
انتقال مالکیت در هر نظام حقوقی دارای دو وجه ماهوی و شکلی می باشد. در نظام حقوقی کشور ما عقودی همچون بیع، معاوضه، اجاره، صلح و هبه نهادهایی هستند که از طریق آن وجه ماهوی انتقال مالکیت موردنظر قرار می گیرد؛ که در این میان بیع و اجاره رایج ترین ابزار برای انتقال مالکیت هستند. مضاف بر این که شروط و تعهدات فرعی در هر قراردادی، سطحی از وجه ماهوی آن معامله را تشکیل میدهد. و به طور خاص معاملات مربوط به انتقال مالکیت اموال غیرمنقول، با شروط و توافقات گسترده ضمنی همراه می شود.
اما در خصوص وجه شکلی اثبات مالکیت وضعیت دیگری متصور است، بدین معنا که وجه شکلی و اثباتی انتقال مالکیت را می توان در روشهایی از انتقال مالکیت مورد نظر قرار داد که طرفین معامله از طریق آن، وضعیت اثباتی وقوع قرارداد خود را لحاظ کرده و از آن طریق قابلیت های عملی و ملموس قرارداد را به بروز می رسانند.
به عبارت دیگر چگونگی طرح وجه شکلی هر معامله در نهایت ارزش اثباتی و وقوعی تعهدات و شروط آن معامله را مشخص می گرداند.
این که قراردادی به شکل کتبی یا شفاهی برقرار گردد و یا این که قرارداد از طریق اسناد رسمی یا عادی صورت پذیرد و یا این که شروط آن به شکل صریح یا ضمنی قید گردد، همگی از جمله مواردی است که در وجه شکلی معاملات مورد نظر قرار می گیرد.