شکایت در دیوان عدالت اداری

نکته۱ـ پرونده های صادره با  قرار عدم صلاحیت، که از مراجع دیگر به دیوان عدالت اداری  ارسال می‎شوند، نیازی به تقدیم دادخواست و همچنین پرداخت دوباره هزینه دادرسی ندارند .

نکته۲ـ از موعد تصویب این قانون ، زمان تاریخ تحویل دادخوست ، راجع به نکته دو ماده ده این قانون ، برای اشخاص داخل کشور سه ماه و برای اشخاص خارج کشور شش ماه  می باشد.. دادگاهها در این خصوص موضوع موظفند به این که در  در رای یا تصمیم صادره اعلام نمایند  که رای یا تصمیم تا چه زمانی قابل اعتراض می باشد.

مطابق  ماده مذکور برای شروع طرح دعوی در دیوان ابتدا باید دادخواست خود را که باید به زبان فارسی و روی برگه های مخصوص باشد را به دیوان تقدیم نماییم.
 نمونه شکایت به دیوان عدالت اداری

برای نوشتن یک شکایت در دیوان عدالت اداری رعایت موارد ذیل الزامی بوده و یاید حتما در دادخواست وجود داشته باشد :

مشخصات  شاکی  ، شامل نام ، نام خانوادگی  ، نام پدر  ، حرفه ، آدرس یا محل زندگی و سکونت ، مشخصات وکیل شاکی ،   طرف شکایت ، طرح خواسته و در انتها شرح موضوع به همراه ارائه دلائل و ضمائم و امضاء شاکی .

در دادخواست وکیل دیوان عدالت باتوجه به اینکه شعب آن در تمامی شهرها و حوزه های قضایی دائر نبوده لذا تایید امضا شاکی یکی از موارد بسیار مهم در طرح  شکایت می باشد.

در این موارد  تایید امضاء شاکی باید باید به تایید یکی از ماموران نیروی انتظامی یا مسئول کلانتری ، اداره دولتی یا انقلابی و یا امام جمعه محل گواهی شده و در مواردی که طرف در خارج کشور باشد به تایید یکی از ماموران کنسولگری ایران  انجام شود.

 
موارد شکایت در دیوان عدالت اداری

سازمان و نهاد های دولتی که مسئولیت قانون گذاری  در کشور را عهده دار می باشند و اشخاص حقیقی و حقوقی نیز ملزم به رعایت ان می باشند . اما در صورتی که اشخاص جامعه از این قوانین تصویب شده  متضرر شده و به انها خساراتی وارد شده باشد ، چگونه علیه ان می توانند طرح شکایت نموده واحقاق حق نمایند؟

در ایران دیوان عدالت اداری مرجع مذکور بوده که قانون گذار در راستای احقاق حق این دسته از افراد ان را تاسیس نموده است.

مطابق اصل ۱۷۳ قانون اساسی که بیان می دارد :

به منظور رسیدگی به شکایت و یا برخورد ها و یا اعتراض مردم مردم نسبت به نسبت به مامورین دولتی و اداری که در استخدام دولت می باشند  دیوانی به نام «دیوان عدالت اداری» زیر نظر ریاست محترم قوه قضائیه  تاسیس می‌گردد. وظایف و اختیارات این دیوان براساس قوانین معین خواهد شد.

با توجه به این اصل همگان در جمهوری اسلامی می توانند در صورتی که نسبت به ماموران دولتی یا ادارای  و یا آیین نامه ها صادره در هیات وزیران اعتراضی داشته باشند و یا این اشخاص و آیین نامه ها موجب تضرر  آنها بشوند ، برای احقاق حق خود می توانند  در دیوان عدالت اداری طرح شکایت نمایند.

همچنین ماده ۱۰ دیوان عدالت اداری به تعیین ان موارد پرداخته است .

در این خصوص می توان به ماده ۱۰ قانون دیوان عدالت اداری  که به بیان این امر پرداخته است اشاره می نماییم.

«اختیارات و وظایف دیوان عدالت اداری به شرح ذیل می باشد :

۱ـ رسیدگی به شکایت واعتراض  اشخاص حقیقی یا حقوقی از:

الف ـ تصمیمات و اقدامات واحدهای دولتی اعم از وزراتخانه های دولتی  و زیر مجموعه های آنها شامل  شرکت ها و سازمانهای دولتی  دولتی و واحد های شهرداری و سازمان بیمه  تامین اجتماعی و نهادهای انقلابی و شرکت ها و مووسسات وابسته به آنها که شامل  تصمیمها  و اقدامهای  مأموران واحدهای مذکور در بند «الف» در امور در تمامی امور مربوط به وظایف انها

۲ ـ رسیدگی به اعتراضهای وارده  و شکایات مطرح شده از انها  و تصمیمات قطعی گرفته شده  در  هیئت های رسیدگی به جرائم اداری  و کمیسیون های مطروحه در مواد قانونی  به جهت  نقض قوانین و مقررات یا مخالفت با آنها

۳ـ رسیدگی به شکایتهای مطورحه علیه  قضات و مسئولین قانون موضوع خدمات کشوری  و سایر  افراد استخدام شده در واحد های مذکور

نکته۱ ـ  بررسی و تعیین میزان خسارتهای وارد شده  از جهت  مؤسسه ها  و شخصیت های  مذکور  در بندهای (۱) و (۲) این ماده  پس از صدور رای  با دادگاه عمومی می باشد .

نکته۲ ـ رایی های صادره در دادگاههای سراسر کشور که  به ضرر افراد صادر شده و موجب تضرر انها شده است قابل شکایت در دیوان عدالت اداری نمی باشند.

برای احقاق حق خود به صورت قطعی  در دیوان عدالت اداری  کار را به گروه وکلای تخصصی دیوان  با بهترین تجربه و مجرب در زمینه  تخصصی خود بسپارید .
پیگیری  شکایت در دیوان عدالت اداری

پس از طرح شکایت در دیوان عدالت اداری  نوبت به پیگیری آن می رسد. برای این موضوع که از موارد بسیار مهم بعد از طرح دعوا برای افراد حقیقی و حقوقی می باشد. اشخاص می توانند برای پیگیری شکایات خود در دیوان عدالت اداری  در سامانه ساجد ثبت نام نموده و در خصوص مواد ۷۹ و ۸۰ قانون دیوان عدالت اداری ان را در این سامانه پیگیری نمایند . در ضمن در باقی موارد  که در ماده ۱۰ به انها پرداخته شده است در سامانه ابلاغ الکترونیک یا سامانه ثنا قابل پیگیری می باشد.

«طرح شکایت در دیوان بسیار تخصصی بوده و انجام امور آن  نیاز به تخصص و تجربه فراوان دارد . ما گروه تخصصی وکلای دیوان با چندین سابقه کار در این زمینه آماده ارائه هرگونه خدمات حقوقی و تخصصی در این زمینه برای شما می باشیم.»
ثبت شکایت در دیوان عدالت اداری

همانطور که در مطالب فوق بیان شد  افراد برای ثبت و پیگیری دعوی می تواند در سامانه ساجد به نشانی https://sajed.divan-edalat.ir  مراجعه و دادخواست خود را ثبت نمایند.

قبل از هرگونه شکایت در دیوان عدالت اداری برای هرگونه استفاده از سامانه ساجد برای اشخاص حقیقی و حقوقی باید ابتدا با مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی در سامانه ثنا ثبت نام نموده و سپس در سامانه ساجد مربوط به دیوان ثبت نام خود را انجام داده تا بتوانند  از خدمات مربوط به این سامانه بهره مند شوند.

برای ورود به سامانه اشخاص حقیقی و وکلای انها  در صفحه باز شده  در سامانه ساجد به قسمت ورود رفته و با زدن رمز و کد ملی خود وارد سامانه می شوند.

لازم به ذکر است که ثبت شکایت دیوان عدالت اداری به صورت غیر حضوری در سامانه ساجد بوده و پس از شروع رسیدگی ادامه پیگیری و برررسی پرونده از طریق سامانه ثنا( ابلاغ الکترونیک قضایی )  امکان پذیر می باشد.

 
سامانه شکایت دیوان عدالت اداری

برای ثبت دادخواست در دیوان عدالت اداری که مرجع رسیدگی به شکایات در خصوص ادارات و نهادهای دولتی می باشد می توان به صورت حضوری و الکترونیکی به سامانه ساجد مراجعه کرد.

در این سامانه می توان  به ثبت شکایت و دادخواست های بدوی و تجدید نظر ، پیگیری درخواست های اعمال ماده ۷۹  ( بررسی مجدد توسط رئیس دیوان ) و درخواست ماده ۸۹ (بررسی تعارض میان آرا ) و همچنین ماده ۸۰ و همچنین ارسال پاسخ و درخواست های دیگر به دیوان عدالت اداری اقدام کرد.

 
روش شکایت در دیوان عدالت اداری

برای شکایت در دیوان عدالت اداری ابتدا باید دادخواست خود را که باید مطابق قوانین موجود در مواد دیوان

که  در نوشته های بالا به به انها اشاره شده است نوشته و می توان به صورت حضوری به یکی از شعبات  دیوان در تهران یا مراکز استانهایی که شعب دیوان در انجا وجود دارد تحویل داده و یا میتوان به صورت غیرحضوری و الکترونیکی مطابق دستورالعمل های موجود در سامانه ساجد  ثبت نماییم.

موارد شکایت مطابق ماده ۱۰ قانون دیوان عدالت اداری می باشد  .

همچنین شیوه شکایت ، نوشتن دادخواست  ، پرداخت هزینه دادرسی و وظایف دیوان عدالت اداری  به طور دقیق تعیین  گردیده است .

براساس قوانین موجود رسیدگی به شکایات با دادخواست و  رسیدگی در هیئت عمومی دیوان عدالت اداری  با درخواست انجام می شود.

 

 
متن شکایت دیوان عدالت اداری

در ابتدا لازم به ذکر است برای نوشتن شکایت باید تمامی موارد موجود در قسمت های بالا را  به طور کامل و دقیق رعایت نماییم.

نمونه متن شکایت در دیوان عدالت اداری به شرح ذیل می باشد.

بسم تعالی

ریاست محترم دیوان عدالت اداری

با سلام و عرض ادب

اینجانب ………………… مدتی در حدود چند ماه پیش جهت اشتغال به کار به ……………….. واقع در ………………………عزیمت نموده ام و مدتی در حدود هشت الی  نه ماه در انجا اقامت داشته ام . لذا شرکت نفت ………………………….. بی جهت سهمیه سوخت اینجانب را قطع نموده اند و علی رغم ارائه مستندات پیوستی  به ان اداره محترم و پیگیری های فراوان  حاضر به دادن دوباره سهمیه نفت به اینجانب نمی باشند . مع الوصف با توجه به حضور بنده در روستای ………………. که فاقد لوله کشی گاز بوده و وباتوجه به اینکه  بنده که هم اکنون فصل سرما بوده و جهت گرمایش منزل مسکونی خود نیاز مبرم به برقراری سهمیه سوخت خود در روستای……………………….. را دارم. خواهشمند است اقدامات لازم را در جهت بررسی و صدور حکم در خصوص موضوع شکایت بنده علیه اداره سوخت ……………………. را استدعا دارم. خواهشمند است اقدامات لازم را در این خصوص مبذول فرمایید.

با تشکر و تجدید احترام

 
مراحل شکایت در دیوان عدالت اداری

 نخستین موضوع در خصوص طرح شکایت در دیوان عدالت اداری این است که باید حتما علیه ادارات و نهادهای دولتی و انقلابی باشد . در غیر این صورت به ان ترتیب اثر داده نخواهد شد. در ضمن برای طرح دعوی علیه سازمانهای و شرکت های خصوصی باید در دادگستری اقدام نمود.
مرحله اول : نوشتن و ثبت دادخواست

مراحل نوشتن و ثبت دادخواست برای شکایت در دیوان عدالت اداری به طور کامل در بالا توضیح داده شده است. نکته ای که باید به ان اشاره کنیم این است دادخواست و ضمائم  ارائه شده به دیوان عدالت اداری  باید به تعداد طرفین شکایت به علاوه یک نسخه باشد .
پرداخت هزینه دادرسی

هزینه دادرسی در دیوان عدالت اداری براساس تعرفه ارائه شده در شعبه بدوی یک صد هزار ریال و در شعبه تجدید نظر دویست هزار ریال می باشد.
ارائه دلائل و ضمائم

به همراه دادخواست ارائه شده به دیوان عدالت اداری  باید دلائل و ضمائمی که در خصوص تضییع حق اشخاص از طرف ادارات و سازمانهای دولتی موجود می باشد و فرد براساس انها خود را متضرر می داند به همراه دادخواست به دیوان عالی ارائه شوند.

براساس ماده ۲۸ قانون دیوان عدالت اداری در صورتی که دادخواست ارائه شده فاقد هریک ازمواد مذکور و ضروری در بند های ماده ۱۸ این قانون باشد دادگاه طی دو روز اخطار رفع نقص صادر می نماید و شاکی ظرف ده روز مهلت دارد که نسبت به رفع نقص اقدام نماید و در صورت عدم رفع نقص مدیر دفتر دستور رد دادخواست را صادر می کند که این قرار نیز ظرف ده روز قابل اعتراض در شعبه صادر کننده قرار می باشد.
مرحله دوم : ارجاع پرونده به شعب

مطابق ماده ۲۶ دیوان عدالت اداری در صورت ثبت دادخواست و یا رفع نقض دادخواست توسط رئیس دیوان و یا معاون وی به شعبات براساس وضعیت انها ارجاع می شوند.
مرحله سوم:شروع رسیدگی

بعد از اتمام موارد فوق و ارجاع دادخواست به شعبه   آن را در اختیار قاضی قرار داده و قاضی نیز با بررسی پرونده و در صورت احراز صلاحیت ، طی دستوری یک نسخه از دادخواست و دلائل و مدارک پیوستی  را برای طرف شکایت ارسال می نماید تا در جریان شکایت و رسیدگی قرار گیرد.

براساس ماده ۳۰ دیوان عدالت اداری طرفی که علیه وی طرح شکایت شده است موظف است که در مدت زمان یک ماهه از زمان ابلاغ به آن پاسخ دهد.

در صورت عدم ارسال پاسخ این امر مانع رسیدگی نبوده و شعبه مذکور شروع به رسیدگی به پرونده نموده و رای را صادر می نماید.

 
مرحله چهارم : صدور رای

مطابق ماده  ۵۸  قانون دیوان عدالت اداری : شعبه دیوان  عدالت اداری پس از اتمام اقدام به رسیدگی رسیدگی و تکمیل تحقیقات انجام شده  خود،  اقدام به ختم رسیدگی نموده  و  در مدت زمان یک هفته رای مذکور را صادر می نماید.
مرحله پنجم : اعتراض و تجدید نظر از رای صادره

در این خصوص ماده ۶۶ قانون دیوان عدالت اداری نیز  بیان  می دارد

“تجدید نظرخواهی با  ثبت  دادخواست به دفتر شعبه صادر کننده حکم  یا دبیرخانه یا  سایر دفاتر اداری دیوان عدالت اداری  انجام می‌گیرد. دادخواست تجدیدنظر توسط رئیس دیوان به یکی از شعب تجدیدنظر ارجاع می‌شود.”

بعد از اعتراض به رای صادره دیوان طی مراحل ذیل شروع به صدور رای می کند .

    رای شعبه بدوی را مطابق قانون تشخیص داده و تایید می نماید.
    در صورتی که دادگاه تجدید نظر رای صادره را مطابق قانون تشخیص ندهد رای شعبه بدوی را نقض و خود شروع به رسیدگی ماهوی و صدور حکم می نماید.

« در صورتی که رای به نفع شما صادر شده و مرجع اداری یا سازمانها حاضر به اجرای  ان نمی باشند کار را به ما ( گروه وکلای تخصصی دیوان ) بسپارید و از اجرای حکم خود مطمئن شوید. »

در رای صادره بدوی در صورتی که به دلیل عدم آشنایی شاکی به قانون در هنگام نوشتن دادخواست ارائه شده و یا هر گونه مشکل دیگری رای صادره به ضرر وی باشد در این خصوص باید حتما به وکیل مجرد رجوع نموده و با وی مشورت نماید.

«گروه وکلای تخصصی دیوان حاضر به ارائه هرگونه مشاوره و انجام امور مذکور و نوشتن لایحه دفاعیه بعد از  صدور رای بدوی برای شما می باشند . کار خود را با اطمینان به ما بسپارید .»
مرحله ۶ : اجرای رای

در این خصوص ماده ۱۱۰ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری

در صورت  خودداری شخص یا سازمان محکوم شده  از اجرای حکم قطعی صادره ، واحد اجرای احکام دیوان، موضوع پیش امده  را به رئیس دیوان گزارش می‌کند.

رئیس دیوان بعد از این امر  بسرعت  پرونده را به شعبه صادرکننده رای قطعی  می فرستد . شعبه مذکور باید  خارج از نوبت به این موضوع  رسیدگی و رای مورد نیاز در این باره را  صادر و پرونده را برای اقدامات بعدی به واحد اجرای احکام دیوان بفرستد .

نکته۱ـ در مواردی که اجرای حکم، مستلزم اتخاذ تصمیم توسط شورا، هیات و یا کمیسیونی مرکب از دو یا چند نفر باشد و اعضای آنها از تبعیت حکم صادر شده استنکاف نمایند، تمامی اعضای موثر در مخالفت با حکم دیوان، مستنکف شناخته می‌شوند.

نکته۲ـ شعبه رسیدگی کننده به این امر   ،  شعبه تجدیدنظر دیوان عدالت اداری  می باشد.

در این خصوص ماده  همین  قانون نیز ۱۴۴ نیز مقرر می دارد:

“چنانچه در جریان اجرای اراء صادره توسط دیوان در شکایت دیوان عدالت اداری ، راجع به نحوه اجرای رأی بین طرفین شکایت یک توافقی انجام شود  و طرف محکوم شده  به تعهدات خود عمل ننماید،  فردی که رای به نفع او صادر شده است می تواند درخواست اجرای رای صصادره را خواستار  و واحد اجرای احکام رای صادره را اجرا و یا توافق را به سرانجام برساند ..”
فرم شکایت دیوان عدالت اداری

این برگه های مخصوص برای تقدیم  دادخواست به دیوان عدالت اداری برای شکایت از تصمیمات و اعمال افراد و نهادهای دولتی و انقلابی قابل استفاده بوده که باید در انها مشخصات کامل فرد شاکی  و طرف شکایت  به طور تمام و کمال نوشته شده و در ادامه دلائل شکایت و توضیحات آن به طور کامل در ان نوشته شود.
طرح شکایت در دیوان عدالت اداری

برای طرح شکایت در دیوان عدالت اداری باید فرد شاکی متحمل ضرر و زیانی از طرف افراد در استخدام و یا آیین نامه های مصوبه در هیئت وزیران و یا دولت  بشود.